پژوهشگران: بیشتر موارد ابتلای به سرطان قابل پیشگیری است.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که ابتلای به سرطان در بیشترین موارد به عواملی مانند نحوه زندگی و شرایط محیطی بستگی دارد و اجتناب‌پذیر است.

پژوهشگران دانشگاه استونی بروک نیویورک با بررسی رابطه بین سرطان با تغییرات ژنتیکی در مقایسه با عوامل محیطی نتیجه گرفته‌اند که ١٠ تا ٣٠ درصد موارد ابتلای به سرطان را می توان به "عوامل درون-زا" نسبت داد اما "عوامل برون-زا" یا همان شرایط محیطی و نحوه زندگی عامل بروز ٧٠ تا ٩٠ درصد موارد سرطان است. به عبارت دیگر، ابتلای به سرطان بیش از آنکه حاصل "بد شانسی" و در نتیجه، اجتناب ناپذیر باشد، قابل پیشگیری است.

پژوهش جدید در واکنش به تحقیقاتی صورت گرفت که نتایج آن چند ماه پیش به شکل مقاله‌ای در نشریه نیچر Nature منتشر شد. آن مقاله حاکی از آن بود که بروز اختلال در جریان جهش ژنتیکی در اندام های مختلف عامل اصلی سرطان است و در نتیجه، ابتلای به این بیماری را باید بیشتر حاصل "سوء تصادف" یا به اصطلاح "بدشانسی" دانست. به گفته نویسندگان آن مقاله، احتمال سرطان در بافت‌های مختلف بدن با دفعات تقسیم سلول پایه در آن بافت‌ها رابطه مستقیم دارد و در جریان همین فرآیند تقسیم سلولی است که ممکن است فرد دچار "بدشانسی" شود و جهش ژنتیکی، سلول سرطانی تولید کند.

در آن مقاله آمده بود که برخی انواع سرطان با عوامل برون-زا یا محیطی ارتباط دارد، مثلا افزایش خطر ابتلای به سرطان ریه در نتیجه استعمال دخانیات، اما بیشتر انواع سرطان را باید حاصل عوامل درون-زا دانست. براساس پژوهش قبلی که براساس بررسی آمار مبتلایان به سرطان توسط دو پژوهشگر در مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه جان هاپکینز، مریلند آمریکا صورت گرفته بود، این نظر ابراز شد که صرف منابع مالی در شناسایی سریع و درمان سرطان در مراحل اولیه ابتلا، به مراتب مفیدتر از تلاش برای بهبود شرایط محیطی و تغییر در آداب و عادات مردم است.

یوسف حنون، سرپرست گروه تحقیقات سرطانشناسی دانشگاه استونی بروک، نیویورک، گفته است که با مطالعه آن مقاله متوجه شد که مبنای علمی آن بدون اشکال نبوده است. به گفته او، اشکال اصلی آن تحقیقات این بود که پژوهشگران فرض کرده بودند که عوامل درون-زا و برون-زا کاملا از یکدیگر مستقل هستند و ارتباطی بین آنها وجود ندارد.

در واکنش به آن مقاله، گروه تحقیقاتی دانشگاه استونی بروک کار خود را با این پرسش آغاز کرد که اگر عوامل برون-زا یا همان شرایط محیطی بر میزان و نحوه تقسیم سلول پایه تاثیر بگذارد، آنگاه چه نتیجهای میتوان گرفت. به عنوان مثال، آنان انگاره مرتبط با تاثیر نور ماوراء بنفش بر جهش سلولی را مورد توجه قرار دادند.

بر اساس این نوع ارتباط، گروه پژوهشی مدلی را برای ارزیابی آمار مربوط به ابتلای به سرطان تهیه کرد و مورد سنجش قرار داد.

نتیجه به دست آمده حاکی از آن بوده است که جهش ژنتیکی درجریان تقسیم سلولی، حتی در بافتهای دارای نرخ بالای تقسیم سلولی، ندرتا به حدی میرسد که بتواند باعث سرطان این بافتها شود. در اکثر موارد، قرار گرفتن در معرض مواد سرطانزا یا دیگر عوامل محیطی است که روند بیماری را به جریان میاندازد. این عوامل در ٧٠ تا ٩٠ درصد از موارد ابتلای به سرطان موثر هستند و به این ترتیب، "بدشانسی" ناشی از بروز اشکال در جریان تقسیم سلولی تنها ١٠ تا ٣٠ درصد مسئول است.

رئیس این گروه پژوهشی در مصاحبه با بیبیسی گفته است که "تردید نباید کرد که عوامل برون-زا نقشی اساسی در ابتلای به سرطان دارند و کسی نمیتواند به بهانه بدشانسی، از اقدام برای کاهش خطر ابتلای به این بیماری فرار کند." به عنوان مثال، استعمال دخانیات خطر ابتلای به سرطان ریه را به شدت افزایش میدهد، هرچند ممکن است یک سیگاری حرفهای از روی "خوش شانسی" سرطان نگیرد یا فردی که سیگاری نیست به خاطر "بدشانسی" به این بیماری مبتلا شود. آنچه که مهم است اینکه خطری که فرد سیگاری را تهدید میکند به مراتب بیش از فرد غیرسیگاری است. 
او توصیه میکند که همچنان لازم است مردم و دولتها به تلاش برای بهبود شرایط محیطی و اصلاح نحوه زندگی خود ادامه دهند تا به این ترتیب، با خطر ٧٠ تا ٩٠ درصدی ابتلای به سرطان مقابله کنند. دوری از عواملی که مشخص است به بروز سرطان کمک میکند و اصلاح روش و عادات زندگی، مانند تغذیه سالم، وزن مناسب و تحرک بدنی لازم قطعا در پییشگیری از ابتلای به این بیماری موثر است. 
نتیجه تحقیقات گروه پژوهشی دانشگان استونی بروک به شکل مقالهای در شماره اخیر نشریه نیچر منتشر شده است. در واکنش به این مقاله، کریستیان توماستی، از اعضای اصلی گروه پژوهشی دانشگاه جان هاپکینز، گفته است که تحقیقات گروه او در صدد تبیین چگونگی ابتلای به سرطان نبود بلکه هدف بررسی تقسیم معمولی سلول پایه در بافتها در جهت شناسایی دلیل رایجتر بودن انواعی از سرطانها را دنبال میکرد. 
وی افزوده است که نتیجهای که به دست آمد نشان داد که در بافتهایی که بیشتر در معرض تقسیم سلولی قرار دارند، احتمال بروز سرطان بیشتر است. به عنوان مثال، بیشتر بودن دفعات تقسیم سلول پایه در ردوه بزرگ در مقایسه با روده کوچک باعث میشود که روده بزرگ بیشتر در معرض خطر ابتلای به سرطان قرار داشته باشد، هر چند ممکن است عوامل "برون-زا" این خطر را در یک فرد به خصوص افزایش یا کاهش دهد.

منبع: BBC