HIV  چیست؟

عفونت HIV ، یا HIV که بیماری اغلب به این نام شناخته شده است، توسط یک ویروس ایجاد می شود و HIV مخفف ویروس ایمنی بدن انسان است HIV .می تواند در هنگام رابطه جنسی محافظت نشده واژنی یا مقعدی منتقل شود. این ویروس گاهی اوقات حتی می تواند در رابطه جنسی دهانی حفاظت نشده منتقل شود، به خصوص اگر اسپرم وارد دهان شده و غشای مخاطی آسیب دیده باشد. شما حتی می توانید از طریق خون در صورت استفاده از مواد مخدر با سوزن مشترک با کسی که ناقل ویروس است به HIV مبتلا شوید.

 

 HIV چه علائمی دارد؟

اگر به HIV مبتلا شده باشید، ممکن است در ابتدا متوجه هیچ گونه علائمی نشوید. بعضی افراد گلو درد، تب، تورم غدد لنفاوی یا اگزما بر روی بدن پیدا میکنند. معمولا این علائم حدود یک تا چهار هفته پس از ابتلا ظاهر می شود که در این صورت عفونت اولیه نامیده می شود. علائم می تواند شبیه به آنفولانزا بوده و اغلب پس از حدود یک هفته از بین می رود. با این حال عفونت بی سر و صدا به تضعیف سیستم ایمنی بدن می پردازد. عفونی بودن در طول چند ماه اول پس از ابتلا افزایش می یابد. فارغ از این که علائم داشته باشید یا خیر قبل از اینکه سیستم ایمنی بدن فرصت نشان دادن واکنش داشته باشد میزان ویروس در طول این زمان بالا است.

 

بار ویروسی چیست؟

بار ویروسی اشاره به مقدار ویروس HIV دارد که شما در بدن خود دارید.

 

چرا تعداد سلول های CD4 و بار ویروسی باید کنترل شود؟

بار ویروسی بالا و تعداد کم سلول های CD4 به آن معناست که خطر انتقال ویروس HIV به فرزند بالاست و همچنین ریسک بیمار شدن شما نیز بیشتر خواهد بود. اما حتی اگر میزان بار ویروسی کم شود، هنوز هم احتمال انتقال ویروس به فرزند وجود دارد.

 

چطور ویروس HIV وارد بدن می شود؟

 HIVاز طریق مایعات بدن مانند خون و منی وارد جریان خون می شود. وقتی وارد خون شد، به سلول های CD4 حمله کرده و آنها را از بین می برد. CD4 سلول های مربوط به سیستم ایمنی هستند. وقتی این سلول ها تخریب شوند، بدن قادر به مبارزه با بیماری ها نخواهد بود.

 

چگونه به ایدز مبتلا می شویم؟

ایدز وقتی اتفاق می افتد که تعداد سلول های CD4 به زیر حد معینی سقوط کند و شخص به بیماری هایی مبتلا شود که در حالت معمول سیستم ایمنی انسان می تواند با این بیماری ها مبارزه کند. این بیماری ها عبارت است از پنومونی، برخی از انواع سرطان ها و عفونت های مضر.

 

چه مقدار زمان می برد تا HIV به ایدز تبدیل شود؟

قبل از اینکه عفونت HIV بتواند به ایدز تبدیل شود، ماه ها و یا سال ها زمان می برد. اگر فرد در این مدت تست ندهد ممکن است حتی متوجه HIV در خون خود نباشد، تا این که مریض شود.

 

آیا HIV درمان می شود؟

 HIVمی تواند کنترل شود اما درمان قطعی ندارد. داروهای ضد HIV می تواند به افراد کمک کند تا مدت ها سلامت خود را حفظ کنند و شانس انتقال ویروس به دیگران را کاهش می دهد. اما شواهدی مربوط به واکسن پیشگیری از عفونت HIV در دست نیست.

 

راه های انتقال اچ آی وی کدامند؟

• رابطه جنسی بدون استفاده از کاندوم (محافظت نشده)

• تزریق خون و یا فرآورده های خونی آلوده

• از مادر آلوده به جنین در طول حاملگی 

• زایمان و شیردهی 

• استفاده از وسایل تزریق مشترک که قبلا توسط یک فرد مبتلا استفاده شده است.

 

 انجام آزمایش ایدز چه فایده ای دارد؟

آزمایش ویروس ایدز نشان می دهد آیا شما به ویروس اچ آی وی آلوده شده اید یا خیر. ویروس ایدز سیستم ایمنی شما را تضعیف کرده و در نهایت سبب ایجاد بیماری ایدز می گردد.

برخی آزمایش های ویروس ایدز وجود آنتی بادی هایی را چک می کند که سیستم ایمنی بدن آنها را در واکنش به عفونت اچ آی وی تولید کرده است. برخی دیگر از آزمایش های ایدز به دنبال شواهدی از ویروس ایدز در بدن می باشند. تست سریع ایدز نتایج را ظرف بیست دقیقه ارائه می دهد.

انجام آزمایش ایدز برای کند کردن روند گسترش بیماری ایدز ضروری است. خیلی از افراد نمی دانند به ویروس ایدز آلوده هستند بنابراین این افراد می توانند بدون اینکه آگاه باشند به انتشار ایدز در جامعه دامن زنند. به خاطر داشته باشید تشخیص به موقع بیماری ایدز می تواند به تاخیر پیشرفت بیماری در بدن افراد کمک کند.

 

کجا آزمایش ایدز بدهیم؟

 آزمایش ایدز در تمامی مراکز بهداشتی درمانی انجام می شود. در ارتباط با هزینه آزمایش ایدز باید بدانید، آزمایش ایدز در خیلی از مراکز درمانی به رایگان انجام می گیرد.

انجام آزمایش ایدز در برخی خانم های باردار ضروری می باشد زیرا امکان انتقال ایدز از مادر به جنین در طول دوران بارداری، زایمان و یا دوران شیردهی وجود دارد. استفاده از داروهای ضد ایدز در دوران بارداری و در زمان زایمان به کاهش احتمال انتقال ایدز از مادر به جنین کمک می کند.

 

آیا برای آزمایش ایدز آمادگی خاصی نیاز هست؟

برای انجام آزمایش ایدز به آمادگی خاصی نیاز نخواهید داشت. ویروس ایدز از طریق آزمایش خونی ساده تشخیص داده خواهد شد. به این ترتیب برای انجام آزمایش ایدز تنها لازم است از خون شما نمونه برداری صورت پذیرد تا حضور آنتی بادی یا ویروس در بدن شما بررسی شود.

 

  در چه صورت فرد به ویروس ایدز آلوده شده است؟

نتیجه آزمایش ایدز در برخی موارد دقت کافی را در تشخیص بیماری نخواهد داشت، زیرا تولید آنتی بادی های ضد ویروس ایدز در بدن مدتی زمان خواهد برد. در برخی افراد از زمان مواجه با ویروس ایدز تا زمان تولید آنتی بادی به مقدار کافی به 3 تا 12 هفته زمان نیاز خواهد بود خواندن جواب آزمایش ایدز به صورت مثبت یا منفی صورت می پذیرد. بر اساس تفسیر نتایج آزمایش ایدز افرادی با نتیجه مثبت باید تست های بیشتری را برای تایید تشخیص انجام دهند. اگر همچنان نتیجه آزمایشات مثبت باشد در آن صورت فرد به ویروس ایدز آلوده خواهد بود.

 

 دریافت جواب آزمایش ایدز چند روز طول می کشد؟

در برخی موارد دریافت جواب آزمایش ایدز چند روز تا چند هفته زمان خواهد برد اما تست سریع ایدز امکان دریافت جواب را در زمانی در حدود 20 دقیقه فراهم می کند. تست سریع ایدز دقت بالایی دارد. در تست سریع ایدز به دنبال آنتی بادی های ضد ویروس ایدز در نمونه خون هستیم.

 

آیا امکان انجام آزمایش ایدز در خانه وجود دارد؟

است امکان انجام آزمایش ایدز در خانه نیز وجود داشته باشد، اما در ایران انجام آزمایش ایدز در خانه توصیه نمی شود زیرا در این روش امکان دریافت نتایج مثبت کاذب بالا است. نتیجه مثبت کاذب بدین معنا است که فرد به ایدز مبتلا نیست اما نتایج آزمایش اشتباها نشان می دهد که فرد به ویروس ایدز دچار شده است.

 

نتایج آزمایش ایدز را چگونه می توان تفسیر کرد؟

اگر جواب آزمایش ایدز ) negative منفی(  باشد در آن صورت دو احتمال را می توان در نظر گرفت: شما به  ویروس ایدز دچار نیستید و یا اینکه در این زمان نمی توان گفت شما به ویروس ایدز مبتلا شده اید. اگر به تازگی در معرض ویروس ایدز قرار گرفته اید در آن صورت ممکن است بدن شما هنوز به مقدار کافی آنتی بادی تولید نکرده باشد. در این صورت باید مدتی دیگر آزمایش ایدز را دوباره تکرار کنید.

اگر جواب آزمایش ایدز) positive مثبت( باشد در آن صورت شما به ویروس ایدز آلوده خواهید بود. اگر چه درمانی برای ویروس اچ آی وی یا ایدز وجود ندارد اما گزینه های درمانی وجود دارد که به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به ایدز کمک بسزایی خواهد کرد. اگر بیماری ایدز به درستی تحت کنترل قرار گیرد، افراد مبتلا به ایدز می توانند طول عمر مناسبی داشته باشند. درمان به موقع می تواند شروع بیماری ایدز را به تاخیر بیندازد. اگر نتیجه آزمایش ایدز در شما مثبت باشد، باید شریک جنسی خود را آگاه کنید تا او نیز هر چه سریع تر مورد ارزیابی قرار گیرد.

 

احتمال ابتلا به ایدز در زنان بیشتر است یا مردان؟ چرا؟

نزدیکی جنسی واژینال زنان را بیش از مردان در خطر ابتلا و انتقال ایدز یا اچ آی وی قرار می دهد زیرا:

• واژن در مقایسه با آلت تناسلی مردان سطح تماس بیشتری دارد که ممکن است در تماس با مایع منی آلوده قرار گیرد.

• بعد از داشتن نزدیکی جنسی مایع منی چندین روز در واژن باقی می ماند. این بدان معنی است که واژن بیشتر در تماس باویروس اچ آی وی باقی خواهد ماند، به این ترتیب احتمال انتقال ایدز بیشتر می شود.

• ابتلا به عفونت های قارچی واژن، واژینوز باکتریال و یا سایر بیماری های مقاربتی سبب می شود احتمال انتقال ایدز یا اچ آی وی افزایش یابد. این بدان دلیل است که عفونت های باکتریایی یا قارچی همچنین سایر بیماری های مقاربتی سبب افزایش سلول های سفید خون در واژن می شود. برش های کوچک روی پوست واژن (که اغلب در اثر ابتلا به سیفلیس و یا هرپس ایجاد می شود) سبب ورود ویروس اچ آی وی و انتقال ایدز می شود.

 

در چه صورتی احتمال انتقال ایدز در زنان افزایش می یابد؟

همه خانم ها در خطر ابتلا به ایدز یا انتقال ایدز قرار دارند، اما در شرایط زیر ابتلا و انتقال ایدز بیشتر خواهد بود:

• داشتن نزدیکی جنسی محافظت نشده

• استفاده از مواد مخدر تزریقی در حال حاضر یا گذشته

• داشتن نزدیکی جنسی با فرد مبتلا به اچ آی وی یا ایدز

• ابتلا به سایر بیماری های مقاربتی

• دریافت خون در دهه 50 تا 60 شمسی

همچنین در موارد زیر احتمال انتقال ایدز در زنان به دنبال نزدیکی واژینال افزایش می یابد:

• شریک جنسی رفتارهای پر خطری داشته باشد و شما نسبت به آن آگاه نباشید.

• شریک جنسی مرد اخیرا آلوده شده باشد. در این دوران مقدار اچ آی وی یا ویروس اچ آی وی در مایع منی بیشتر می باشد.

• عدم استفاده درست و به موقع از کاندوم زنانه یا مردانه: احتمال انتقال ایدز با کاندوم کاهش می یابد. نقش کاندوم در جلوگیری از ایدز بسیار قابل توجه است.

• سابقه سوء استفاده جنسی

• استفاده از مواد مخدر و الکل قبل از نزدیکی

 

آیا خانم های مسن نیز در خطر ابتلا به ایدز قرار دارند؟

بله.خانم های بالای 50 سال نیز در خطر ابتلا به اچ آی وی و انتقال ایدز قرار دارند. خانم های مسن بیش از خانم های جوان در خطر انتقال ایدز و ابتلا به آن قرار دارند؛ زیرا تشخیص اچ آی وی یا ایدز در آن ها با تاخیر روی می دهد. یکی از دلایل افزایش احتمال انتقال ایدز و ابتلا به آن در خانم های مسن این است که آن ها نیازی به استفاده از کاندوم نمی بینند؛ زیرا احتمالی برای باردار شدن ندارند. تاخیر در تشخیص ایدز به معنی تاخیر در شروع درمان بیماری ایدز و آسیب بیشتر به سیستم ایمنی می باشد. همچنین ریسک انتقال ایدز به سایر افراد نیز افزایش می یابد. به طور کلی باید به خاطر داشت احتمال ابتلا به ایدز و انتقال ایدز در هر سنی وجود دارد اما در دوران یائسگی به دلیل افت مقدار استروژن در بدن واژن به درستی لوبریکیت نمی شود و همین امر سبب می شود تا احتمال ایجاد بریدگی در واژن به هنگام نزدیکی افزایش یابد و بنابراین احتمال انتقال ایدز و اچ آی وی نیز در زنان افزایش خواهد یافت.

 

آیا احتمال انتقال ویروس به جنین در خانم های باردار وجود دارد؟

اچ آی وی از جمله بیماری های مقاربتی در بارداری می باشد. خانم های باردار قادر به انتقال ویروس اچ آی وی به جنین می باشند. احتمال انتقال عفونت حین وضع حمل، زایمان و شیردهی وجود دارد. اما با این حال اگر ویروس اچ آی وی به موقع تشخیص داده شود با استفاده از اقداماتی می توان احتمال انتقال آن را کاهش داد.

 

هدف از ارائه مشاوره ها و مراقبت های قبل از بارداری چیست و چه کسانی به آن ها نیاز دارند؟

دریافت مشاوره های قبل از بارداری برای همه خانم هایی که قصد باردار شدن دارند توصیه می گردد. هدف از ارائه مراقبت های قبل از بارداری آموزش افراد و فراهم نمودن خدماتی بر اساس نیاز آنها می باشد. با دریافت مراقبت های قبل از بارداری فاکتورهای خطر احتمالی در مادر شناسایی می گردد، بنابراین نتایج حاصل از بارداری تقویت خواهد شد.

 

خانم های مبتلا به HIV قبل از باردار شدن به چه مراقبت هایی نیاز دارند و از چه داروهایی استفاده کنند تا ریسک انتقال بیماری از مادر به جنین کاهش یابد؟

خانم های مبتلا به HIV با دریافت داروهای ضد HIV می توانند بار ویروس را در بدن خود کاهش داده و زندگی سالم تری داشته باشند. استفاده از داروهای ضد HIV می تواند ریسک انتقال بیماری از مادر به جنین را کاهش دهد. پزشکان اغلب توصیه می کنند خانم های مبتلا به HIV قبل از باردار شدن آمادگی های لازم را با دریافت داروهای مناسب در خود ایجاد کنند و در این دوران از روش های مطمئن ضد بارداری مانند روش های هورمونی و استفاده از دستگاه های IUD بهره برند. البته استفاده از قرص های کنتراسپتیوهای ترکیبی خوراکی در افراد مبتلا به HIV مناسب نیست زیرا به این ترتیب اثر بخشی کنتراسپتیو و داروهای ضد ویروسی که برای کاهش حجم ویروس در بدن استفاده می شود، کاهش خواهد یافت. همچنین در این دوران مصرف مکمل هایی مانند فولیک اسید را نیز در نظر داشته باشند. نکته دیگر اینکه باید از داشتن رفتارهای پر خطر مانند استفاده از سیگار یا مواد مخدر نیز پرهیز شود.

منابع:

https://www.hiv.gov

https://www.mayoclinic.org

 https://emedicine.medscape.com

https://www.womenshealth.gov