استاندارد طلایی، تشخیص  سرطان کبد (HCC)  بیوپسی کبدی می باشد که یک متد تهاجمی است . بسیاری از پزشکان عملاً از AFP برای تشخیص اولیه ی HCC استفاده می کنند .اما مقادیر AFP می تواند تا ۴۰ درصد از بیماران HCC نرمال باشد بخصوص  زمانی که بیماری درمراحل اولیه ی ( Early stage) خود باشد. بنابراین AFP دارای حساسیت پایینی (low sensitivity ) برای تشخیص HCC است .برای بهبود متدهای تشخیصی در اپروچ HCC برمبنای بیومارکر ها از ترکیب AFP با PIVKA-II و AFP-L3استفاده می شود.

سه بیومارکر AFP, AFP-L3 و PVKA-ll به طوروسیعی درتشخیص HCC مورداستفاده قرارمی گیرند دراین پژوهش ارزش های دیاگنوستیک سه بیومارکر ذکرشده هم به طور منفرد وهم درترکیب با یکدیگر موردمقایسه قرارگرفته است باهدف یافتن بهترین بیومارکر یا پانل ِ بیومارکری درتشخیص هپاتوسلولار کارسینوما .

پروتئین القایی درغیبت ویتامین K یا آنتاگونیست دو Protein induced vitamin  K) absence or antagonist II[PIVKA II])، یک پروتئین پروترومبین ابنورمال است که درغیاب ویتامین K و یا حضور آنتاگونیست  آن ( warfarin) ودرنتیجه ی مهارواکنش گاماکربوکسیلاسیون (Des -gamma-carboxy prothrombin) این فاکتور انعقادی درکبد تولید  و درمقادیر بالایی در سرم بیماران HCC یافت می شود.بیومارکر PIVKA-II دارای ویژگی بالایی (high specificity) درتشخیص HCC بوده و  همچنین یک فاکتور پیش بینی کننده ( predictor factor) در ارزیابی پروگنوز این بیماران است .

بیومارکر AFP-L3 فراکشنی از AFP است  که تمایل زیادی به باندشده به لکتین دارد وهمزمان با AFP درسرم بیماران افزایش می یابد.AFP- L3 واریانتی فوکوزیله از AFP است که در افتراق بین افزایش AFP مربوط به HCC از بیماری های خوش خیم کبدی اندیکاسیون دارد.درمطالعه ایی گذشته نگر که Shiraki وهمکاران انجام دادند مشخص شد که ۴۱ درصد از بیماران با کانسر کبدی دارای غلظت های AFP-L3 بالایی حدوداً یکسال پس از تشخیص رادیولوژیک بودند همچنین نسبت AFP-L3/Total AFP کاملاً غیروابسته به سطح سرمی AFP می باشد.

هنگامی که سه بیومارکر AFP,AFP-L3 و PIVKA-II موردسنجش قرارگرفتند  آلفافیتوپروتئین بهترین عملکرد ِتشخیصی رابه عنوان یک تست منفرد برای هپاتوسلولار کارسینوما نشان داد.ارزش دیاگنوستیک AFP در ترکیب با PIVKA-II بهبود یافت اما افزودن بیومارکر AFP-L3 کمکی به بهبود تمایز بین HCC و اختلالات کبدی غیر HCC نکرد.

درترکیب بیومارکر های کبدی با یکدیگر، بالاترین ارزش تشخیصی را ترکیب PIVKA-II>40 mAU/mL با AFP>10 ng/mL نشان دادند.درحالیکه ترکیب سه بیومارکر PIVKA-II ,AFP> 10 ng/mL و AFP-L3 > 10% بدترین حساسیت و پایین ترین AUC (p=0.001) دارابودند.

نهایتا دراین پژوهش  نشان داده شد به دنبال اندازه گیری ترکیب PIVKA-II و AFP درتشخیص زودرس HCC ، حساسیت از ۴۷/۵ به ۹۴/۰ درصد و ویژگی از ۵۳/۳ به ۹۸/۵ درصد افزایش می یابد درنتیجه این مقادیر به هر مارکرمنفرددیگری در اپروچ بیماران مشکوک به HCC  ارجحیت دارند.

منابع:

Usefulness of AFP ,AFP-L3,and PIVKA-II ,and their combination in diagnosing hepatocellular carcinoma (HCC).
Medicine: March 2017-Volume 96 -Issue 11-P e5811.