بیماری های التهابی روده  (Inflammatory bowel disease=IBD) ازجمله بیمار های مهم دستگاه گوارشی انسان است. پیدایش بیماری التهابی روده تحت تاثیر فاکتورهای ژنتیکی و عوامل محیطی است این دو عامل باعث عملکـرد نامناسـب سیـستم ایمنـی مخـاطی در اثـر وجـود باکتریهای طبیعی روده می شود شایعترین شکل های IBD شامل بیماری کولیت اولسرو و کرون مـی باشـند. کولیـت اولـسرو بـا التهاب داخلی ترین لایـه مخـاطی روده مـشخص مـی شـود. در حالی که بیماری کرون بـا التهـاب تمـام لایـه هـای روده بـروز می نماید.  بیماری کرون معمولاً در قسمت تحتانی روده کوچک که به آن ایلئوم گفته می شود و ابتدای روده بزرگ رخ می دهد.

کولیت اولسراتیو بیماری است که در آن سطوح داخلی رکتوم وروده بزرگ دچار التهاب شده اند. این التهاب سبب درد، خون در مدفوع و افزایش ریسک کانسر کولون می گردد و در نهایت می تواند سبب ایجاد اولسر در دستگاه گوارش شود . علایم کولیت اولسراتیو فعال با روش پیوند میکروبیوتای مدفوعی هترولوگ تسکین می یابد.

پانکراس یا لوزالمعده غده بزرگی است که بخشی از دستگاه گوارش می باشد.این غده حدود ۱۵ سانتی متر طول دارد و در تولید آنزیم های گوارشی مانند آمیلاز نقش دارند.  آمیلاز به‌طورطبیعی از سلول‌های آسینار پانکراس به مجرای پانکراس و سپس دوازدهه ترشح می‌گردد و در روده به تجزیه نشاسته کمک می‌کند.سطح خونی این آنزیم در آسیب سلول‌های پانکراس در بیماری پانکراتیت و سایر بیماری‌های پانکراس مانند انسداد مجاری پانکراس در خون افزایش میابد بنابراین در موارد وجود علائم مربوط به بیماریهای پانکراس مانند درد شدید شکمی، تب، کاهش اشتها و استفراغ این تست درخواست می‌شود.

 هپاتیت های ویروسی B و C مهمترین عامل ابتلا به سرطان کبد هستند.سرطان کبد جزو سرطان های شایع نیست اما بیماری تهاجمی است که اگر خوب کنترل نشود، معمولا سبب مرگ و میر بیماران می شود.  معمولا سالانه بین یک تا 2 درصد مبتلایان به سیروز کبدی می توانند دچار سرطان کبد شوند.

سرطان کبد تومور بدخیمی بوده که سالانه تعداد بسیاری از مردم را به کام مرگ می کشاند.سرطان کبد در مردان شایعتر بوده و سیروز کبدی یکی از مهمترین عوامل بروز این بیماری می باشد.

این تست جهت ارزیابی خطر وابسته به دوز در بیماران تحت درمان با 5-FU مورد استفاده قرار می گیرد. داروی 5-FU شایع ترین داروی مورد استفاده در شیمی درمانی در بسیاری از انواع سرطان، به ویژه آدنوکارسینوم کولورکتال است.

غربالگری سرطان، فرآیند تشخیص سرطان در افراد بدون علائم و سالم است. روش های غربالگری نه تنها موجب  شناسایی جراحات اولیه بیماری جهت انجام پیشگیری می شوند، بلکه سبب شناسایی موارد مبتلا در مراحل اولیه بیماری می شودکه درمان در آن مراحل امکان پذیر است.

در حدود یک چهارم از تمام مرگ و میرها در جوامع با سبک زندگی غربی ناشی از سرطان می ­باشد. سرطان کولورکتال (CRC) سومین سرطان متداول در مردان و دومین در زنان بوده و چهارمین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان در کل جهان با تخمین1.4  میلیون مورد جدید و حود 700 هزار مورد مرگ در هر سال می­ باشد. در طی دهه­ ی اخیر بروز سرطان کولورکتال در کشورهای آسیایی به شدت افزایش یافته است. آزمون متیلاسیون SEPT9  اولین آزمون خونی تائید شده توسط FDA برای غربالگری سرطان کولورکتال می­ باشد.

انجمن سرطان آمریکا معتقد است که جلوگیری از بروز سرطان (نه به معنای ردیابی آن در مراحل ابتدایی) مهم ترین دلیل انجام آزمایشات تشخیصی می باشد. شناسایی و حذف پولیپ ها مانع از بروز سرطان کولورکتال در برخی از افراد می شود به همین جهت افراد به انجام تست هایی تشویق می شوند که بروز پولیپ و نیز سرطان را در آن ها شناسایی نماید. با چشم پوشی از نوع تست انتخاب شده، مهم ترین نکته این است که افراد به منظور بررسی وضعیت خود مورد آزمایش قرار بگیرند.

فاکتور خطر عاملی است که احتمال ابتلای فرد به یک بیماری مانند سرطان را افزایش می دهد. سرطان های مختلف فاکتورهای خطر متفاوتی دارند. برخی فاکتورهای خطر مانند استعمال دخانیات قابل تغییر بوده و برخی مانند سن و سابقه فامیلی قابل تغییر نیستند. داشتن ریسک فاکتورها حتی به میزان زیاد به معنای ابتلای 100% به بیماری نیست و گاهی افراد مبتلا دارای هیچ یک از فاکتورهای خطر نبوده اند. محققان فاکتورهای خطر گوناگونی که سبب افزایش احتمال ابتلای فرد به پولیپ ها یا سرطان کولورکتال می شوند را شناسایی کرده اند.

سرطان زمانی ایجاد می شود که سلول ها بدون کنترل شروع به رشد و تقسیم می کنند. تقریبا تمام انواع سلول های بدن می توانند به سلول های سرطانی تبدیل شده و می توانند به سایر بافت های بدن نیز انتشار یابند. سرطان کولورکتال سرطانی است که از کولون یا راست روده آغاز می شود که برحسب محل شروع می تواند سرطان کولون یا سرطان راست روده نیز نامیده شود. این دو سرطان به سبب شباهت های ساختاری زیاد معمولا جزء یک دسته طبقه بندی می شوند.

سرطان کولورکتال (Colorectal Cancer, CRC) دومین علت مرگ میر افراد در کشورهای توسعه یافته است. در سال 2016 در ایالات متحده آمریکا 135000 مورد جدید بیماری و 49000 مرگ در اثر ابتلا به این بیماری شناسایی شده است. علی رغم وجود این واقعیت، CRC از دسته بیماری های قابل پیشگیری بوده و روش های غربالگری متعددی در دسترس می باشد. نرخ بروز مرگ و میر های مرتبط با CRC از اواسط سال 1990 به لطف وجود روش های غربالگری  پیوسته در حال کاهش بوده است.

هیچ‌کس دلایل دقیق سرطان کولورکتال را نمی‌داند. پزشکان اغلب نمی‌توانند توضیح دهند چرا شخصی به این بیماری مبتلا می‌شود و شخص دیگر نمی‌شود. با این‌حال، واضح است که سرطان کولورکتال واگیر نیست و هیچ کس نمی‌تواند این بیماری را از دیگری بگیرد. تحقیقات نشان داده است که کسانی که عوامل خطرزای مشخصی دارند بیش‌تر از بقیه احتمال ابتلا به این بیماری را دارند. آزمایش ColoVantage یک ازمایش ساده خون است که برای تشخیص سرطان کولورکتال استفاده می شود.

افزایش چاقی، تغییر رژیم غذایی و گرایش به سمت غذاهای چرب و آماده، زخم معده را به یک معضل شایع در حوزه پزشکی تبدیل کرده است. گرچه درمان زخم معده ساده است؛ ولی بی‌توجهی به آن یکی از مهمترین دلایل ابتلا به سرطان معده محسوب می‌شود.

ارزیابی M2-PK موجود در مدفوع، شاخصی حساس برای تشخیص زودرس بدخیمی های کولورکتال و روشی سریع و مطمئن برای غربالگری بیماران در معرض ابتلا به بدخیمی های کولورکتال، افراد بالای پنجاه سال و یا افراد با سابقه فامیلی سرطانهای کولورکتال می باشد. بدخیمی های کولورکتال یکی از شایع ترین بدخیمی ها در ایران و جهان است. با توجه به پروسه طولانی بیماری زایی این نوع بدخیمی ها در صورتی که در مراحل اولیه تشخیص داده شود سیر درمان موثر تر خواهد بود.

چون سرطان کولورکتال پنهان و بدون علامت است، غربالگری کلید شناسایی زود هنگام آن است. شروع غربالگری از سن 50سالگی است و بیشتر مردم باید هر ده سال یک بار کلونوسکپی انجام دهند. این آزمایش‌ها نه تنها تومورها را زود هنگام شناسایی می‌کند بلکه می‌تواند با برداشتن پولیپها از سرطان کولورکتال پیشگیری کند. 

سرطان کولورکتال سومین سرطان فراوان در مردان و زنان  است و زمانی اتفاق میافتد که سلول‌های غیر طبیعی در آستر روده بزرگ (کولون) یا راست روده (رکتوم) ایجاد می‌شوند.

Colorectal Cancer سرطان روده بزرگ یکی از شایعترین سرطانها و یکی از علل مرگ و میر در کشور می باشد. بعضی از تغییرات مولکولی نقش عمده ای در بیماری زایی سرطان های روده بزرگ دارند و یکی از این تغییرات شامل متیلاسیون DNA که در مراحل اولیه تکامل تومورها ایجاد می گردد می باشد و می تواند به عنوان یک مارکر تشخیصی ضایعات پیش سرطانی و یا سرطانی به کار رود.