دسته بندی مطالب

غربالگری سلامت جنین غربالگری سلامت نوزادان غربالگری و پیشگیری از سرطان خدمات تشخیص پزشکی و بالینی خدمات ایمونولوژی و ایمونوفلورسانس خدمات پاتولوژی و سیتو پاتولوژی آموزش های همگانی و تخصصی همکاران و متخصصین آزمایشگاهی

نحوه تشکیل ،نقش و تشخیص (Anti Sperm Antibody(ASA در ناباروری

| تعداد بازدید : 8683

آنتی­ بادی ضد اسپرم (ASA) در دستگاه زن و مرد ممکن است به ­وجود بیاید. این آنتی­ بادی ها مانع از حرکت طبیعی اسپرم شده و بنابراین در بلوغ و حرکت اسپرم و بالطبع در لقاح مؤثر هستند. در ساختمان اسپرم بخشی به نام آکروزوم وجود دارد که حاوی آنزیم ­های لازم در امتزاج اسپرم با اووسیت می باشد. برخی از انواع ASA ممکن است علیه آنتی ­ژنهای سطح غشای آکروزوم به وجود آید  و بدین ترتیب مانع از ادغام اسپرم و اووسیت شوند.

نحوه تشکیل ،نقش و تشخیص  (Anti Sperm Antibody(ASA در ناباروری

در شرایط طبیعی مایع منی فاقد کمپلمان بوده ولیکن آسیب به مجرای تناسلی می­ تواند منجر به نفوذ اجزای کمپلمان به مایع منی گردد که در این شرایط ممکن است نوتروفیل­ها در همراهی با کمپلمان باعث از بین رفتن اسپرم شوند (Complement-Dependent Neutrophil-Mediateal Sperm Cytotoxieity) که یکی از مکانیسمهای عملکرد ASA محسوب می شود.

در برخی از مطالعات بین سطح ASA  و وقوع سقطهای مکرر خود به خودی (Recurrent Spontaneous Abortion)  (RSA) وجود ارتباط معنادار به اثبات رسیده است.

یکی از عواملی که ممکن است در ایجاد ASA نقش داشته باشد عدم وجود آنتی­ بادی ضد ایدیوتیپ است.  آنتی بادی ضد ایدیوتایپ در سرم زنانی که آمیزشی جنسی داشته ­اند وجود دارد و منجر به خنثی­ سازی ASA می­ شوند (با پوشاندن یا ماسکه کردن آنتی­ ژنهای اسپرم). دلیل دیگر در ایجاد ASA در زنان، بالا بودن قدرت ایمنی­ زایی اسپرم همسرانشان است.

  ASA در مجاری تناسلی زنان و مردان عمدتاً از کلاس IgA ترشحی است. حدود دو سوم IgA ترشحی به فرم دایمر است و حاوی زنجیره­ ی j است.در زنان پلاسماسلهای تولید کننده آنتی بادی در ناحیه واژن، سرویکس و زیر اپی تلیوم لوله­ ی فالوپ وجود دارند و سلولهای اپی تلیال مولد جز ترشحی (SC)  آنتی بادی IgA هستند. علاوه بر IgA، IgM و IgG نیز در ایمنی مخاطی تناسلی دارای نقش هستند.

پاسخ­های ایمنی سلولی حتی در مردان وازوکتومی شده نیز علیه آنتی­ ژنهای اسپرم ایجاد می­شود.

عوامل دیگری که در تولید ASA در مردان نقش دارند عبارتند از بیوپسی بیضه (به دلیل شکسته شدن سد خونی بیضه­) کریپتورکیدسیم یا نهان بیضگی)، واریکوسل، سابقه عفونت مجاری تناسلی (مانند پروستاتیت)، اورکیت اوریونی، هم­جنس بازی و عفونت مایکوپلاسمایی دستگاه تناسلی.

انزال داخل مقعدی به دلیل نفوذپذیری  بیشتر ساختار پوششی استوانه­ای ساده رکتوم نسبت به بافت پوششی مطبق واژن و هم­چنین بالا بودن جمعیت لنفوسیت­های B روده­ای (تولید کننده IgA یا IgM) نسبت به واژن می­ تواند منجر به افزایش احتمال تولید ASA در این حالت نسبت به انزال داخل واژنی شود.

در زمان کاهش تعداد یا فعالیت لنفوسیت­های T تنظیمی یا عفونت­های مجاری تناسلی به خصوص عفونت­ های قسمت­های فوقانی مجاری تناسلی (به دلیل عملکرد باکتریها مشابه ادجوانت­ها و افزایش پاسخ ایمنی) تولید ASA افزایش می یابد.

به منظور جلوگیری از ناباروری حاصل از ASA تکنولوژی ART (Assisted Reproductive Technology) انجام می­ گیرد.

 

روشهای تشخیصی ASA:

در تست­های آزمایشگاهی مختلف وجود ASA در مایع منی یا سرم مورد بررسی قرار می ­گیرد تست­های آزمایشگاهی تشخیصی ASA در زیر آورده شده است.

 

روش فلوسایتومتری

در این روش از آنتی بادی نشان­دار علیه ASA استفاده می­ شود. در این روش احتمال بروز نتیجه مثبت کاذب به دنبال فیکس کردن اسپرم و کشتن آن (نمونه مورد استفاده اسپرم مرده است) وجود دارد.

 

روش ایمونوفلورسانس

در این روش از آنتی بادی متصل به مواد فلئورسنت استفاده می­شود در این روش محل حضور ASA نیز تا حدودی مشخص می­ شود. ممکن است در حین تثبیت، آنتی ­ژنهای اسپرم حذف  شوند و نتیجه منفی کاذب ایجاد شود.

 

روش بید ایمونولوژیک (Immuno Bead Assays)

در این روش اسپرم با آنتی بادی اختصاصی متصل به دانه­ های پلی آکریل آمید مجاور می­ شود. بررسی نتیجه به روش میکروسکوپی است. زمانی که پیش از 10 درصد دانه­ ها به اسپرم متصل شوند، نتیجه مثبت قلمداد می­ شود.

این روش به صورت نیمه کمی است، به دلیل استفاده از آنتی ­بادی اختصاصی امکان تشخیص ایزوتیپ آنتی­ بادی و محل اتصال ASA وجود دارد. در این روش از اسپرم زنده می ­توان استفاده کرد. حساسیت این روش نسبتاً بالاست ولی به دلیل اتصال غیراختصاصی اسپرم به دانه ­ها امکان نتیجه مثبت کاذب وجود دارد.

 

روش MAR

در این روش گلبولهای قرمز گروه خونی o را  درمجاورت با اسپرم زنده، شسته شده یا شسته نشده قرار می­ دهند. با اضافه شدن سرم کومبس واکنش هماگلوتیناسیون (در صورت حضور ASA) ایجاد می­ شود. این روش از نظر استفاده از آنتی­ گلوبولین و بررسی میکروسکوپی شبیه روش استفاده از بید ایمونولوژیک است ولی حساسیت آن نامشخص است.

 

روش TAT (آگلوتیناسیون روی صفحه)

در این روش نمونه سرم یا مایع منی را به منظور غیرفعال شدن کمپلمان حرارت می ­دهد و اسپرم شسته شده و متحرک­ و سالم را با رقت­های مختلف نمونه­ ها بیمار، کنترل منفی و کنترل مثبت مجاور می­ کنند. نتیجه به ­وسیله‌­ی میکروسکوپ فاز معکوس و با ارزیابی آگوتیناسیون بررسی می ­شود.

 

روش الایزا ) (ELISA

در این روش می ­توان از نمونه ­های متنوع نظیر سرم، مایع منی و موکوس سرویکس استفاده کرد. در این روش به ­وسیله یک کمپلکس آنزیمی (آنتی بادی نشان­دار با آنزیم به همراه اسپرم یا سرم مشکوک به اتصال به ASA) و سوسبترای رنگزای اختصاصی (که براثر عملکرد آنزیم تولید رنگ می ­کند) حضور یا عدم حضور ASA اثبات می شود.

 

روش آگلوتینین رادیواکتیو

در این روش آنتی بادی  به وسیله ­ی ماده رادیواکتیو نشان­دار می شود و همانند روش الایزا، حضور ASA با استفاده از تشعشعات رادیواکتیو اثبات می شود.

 

روش غیرمتحرک نمودن اسپرم

در این روش به­ وسیله­ی افزودن کمپلمان به سرم حرارت دیده بیمار و اسپرم متحرک، میزان تحرک اسپرم در مقایسه با نمونه­ های کنترل مثبت و منفی بررسی می­شود که انتظار می­ رود حرکت اسپرم در بیماران کاهش داشته باشد. این روش مانند روش TAT غیر کمی است و کمتر در تشخیص مورداستفاده است.

 

روش مجاورت اسپرم با موکوس دهانه رحم

در این روش حضور ANA متصل به اسپرم در نفوذ به موکوس را پس از مجاورت یک قطره مایع منی و یک قطره از موکوس دهانه رحم زن  بررسی می­ کنند. مرز برخورد این دو قطره در زیر میکروسکوپی بررسی می ­شود .اگر اسپرم به ASA متصل باشد اسپرم به صورت لرزان دیده می ­شود و قدرت نفوذ به موکوس را ندارد.

 

منابع:

       Vazquez‐Levin MH, Marín‐Briggiler CI, Veaute C. Antisperm antibodies: invaluable tools toward the identification of sperm proteins involved in fertilization. American Journal of Reproductive Immunology. 2014;72(2):206-18.

        Shetty J., Sherman N.E., Herr J.C. (2017) Methods of Analysis of Sperm Antigens Related to Fertility. In: Krause W., Naz R. (eds) Immune Infertility. Springer, Cham

         Cui D, Han G, Shang Y, Liu C, Xia L, Li L, et al. Antisperm antibodies in infertile men and their effect on semen parameters: a systematic review and meta-analysis. Clinica Chimica Acta. 2015;444:29-36.


نویسندگان

دکتر الهام عبدالهی، دکتر شیرین کوهپایه

تماس با ما


اریترون یک آزمایشگاه تخصصی است که از راه های مختلف می‌توانید با آن در تماس باشید و پرسش ها و مشکلات خود را به آسانی با متخصصین ما در میان بگذارید.

ساعت کار: از 05:30 صبح الی 12 شب به طور یکسره و روزهای تعطیل از 6:30 صبح الی 10 شب

آدرس: اصفهان، خیابان شیخ صدوق شمالی، خیابان شیخ مفید غربی

شماره تماس:  7-36631906- 031            2 -36633621 - 031

031-37134

شماره فکس: 89784728- 021                        کد پستی : 76351-81647
ایمیل: [email protected] 

 

جوابدهی

شماره واتس آپ برای دریافت جواب آزمایش :   

   09138183947  

 

نمونه گیری در منزل

برای هماهنگی جهت نمونه گیری در محل مورد نظر خود با شماره های زیر در ساعت مشخص تماس حاصل فرمایید:

آقای مهندس عزیزی    09131689270