عفونت HPV در مردان چگونه است؟

HPV  (Human Papilloma Virus) یک ویروس بسیار رایج است که می تواند از طریق رابطه جنسی مقعدی ، واژینال یا دهانی از فردی به فرد دیگر منتقل شود. این ویروس عامل زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم درزنان است.

در حال حاضر بیش از 100 نوع ویروس HPV کشف شده است. نوع 6 و11 ویروس HPV عامل اصلی زگیل تناسلی در مردان و زنان و نوع 16 و 18 عامل ایجاد سرطان می‌باشند.  یکی از موارد اساسی در درمان عفونت HPV  مشخص کردن نوع ویروس می باشد.

چگونه مردان به HPV مبتلا می شوند؟

این ویروس به علت عدم رعایت بهداشت فردی و روابط جنسی پرخطر منتقل می‌شود. مردان از طریق رابطه جنسی با فردی که به ویروس HPV آلوده است به این بیماری مبتلا می‌شوند. ویروس HPV حتی اگر فرد آلوده فاقد علائم و نشانه‌های قابل‌مشاهده باشد هم می‌تواند انتقال یابد.

 

آیا HPV برای مردان مشکلات سلامتی ایجاد می کند؟

ویروس HPV در مردان ختنه نشده و دارای سیستم ایمنی ضعیف (به دلیل HIV یا پیوند اعضا) شیوع بیشتری دارد. بیشتر عفونت های HPV به خودی خود از بین می روند و هیچ مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی کنند. با این حال، اگر عفونت از بین نرود ممکن است علائم HPV ماه ها یا سالها پس از آلوده شدن ایجاد شود. این مسئله باعث می شود شناخت دقیق زمان آلودگی شما دشوار باشد.  عفونت طولانی مدت HPV می تواند باعث زگیل تناسلی یا انواع خاصی از سرطان شود. بیماری‌های وابسته به HPV در مردان عبارت است از:

1. زگیل تناسلی (Genital wart)

2.  سرطان های دهان و گردن (Oropharyngeal cancer)

3. سرطان های مقعد (Anal cancer)

4. سرطان های آلت تناسلی (Penile cancer)

به طور کلی کانسرهای وابسته به HPV در مردان در حال افزایش است. علاوه بر این مردان به‌عنوان مخزن (reservoirs) و یا حامل (vector) عفونت HPV نقش بازی می‌کنند، بنابراین به نظر می‌رسد شناسایی مردان مبتلا می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از ابتلای زنان به سرطان دهانه رحم داشته باشد. اما متأسفانه برخلاف غربالگری HPV در زنان که دارای گایدلاین های مشخص و معتبری می‌باشد، هنوز در مردان پروتکل مشخصی برای غربالگری معرفی نشده است.

 

علائم HPV در مردان چیست؟

بیشتر مردانی که به HPV مبتلا می شوند هرگز علائمی پیدا نمی کنند و عفونت معمولا خود به خود از بین می رود. از جمله علائم ابتلا به این ویروس می توان به بروز برآمدگی پوستی، خارش و زگیل  اشاره کرد. زگیل های تناسلی در مردان اغلب در اطراف مقعد، روی کیسه بیضه و روی آلت به وجود می‌آیند که گاهی باعث ناراحتی یا درد می شوند. اشکال مختلف زگیل در شکل زیر قابل مشاهده است.

 

 تشخیص HPV در مردان چگونه است؟

اولین راه برای تشخیص HPV  در مردان، معاینه توسط پزشک است.  بنابر این بهتر است مردان در صورت بروز هر گونه تغییرات غیر طبیعی پوست یا تغییرات در ناحیه آلت تناسلی، مقعد یا گلو، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنند.

اگر ضایعه پوستی یا زگیل تناسلی مشاهده شد، توسط افراد متخصص نمونه برداری می شود و در آزمایشگاه  تحت بررسی‌های سیتولوژی قرار می گیرد. در صورت عدم وجود هیچ ضایعه کلینیکی، مهم‌ترین استراتژی قابل‌اعتماد برای تشخیص ناقل بودن مردان انجام HPV DNA testing می‌باشد. لازم به ذکر است آزمایش ادرار حساسیت بسیار پایینی دارد و پیشنهاد نمی‌شود.

 

شرایط  نمونه‌گیری HPV در مردان چیست؟

 بیمار در روز انجام آزمایش نباید آلت تناسلی خود را بشوید و تا دو روز قبل از انجام آزمایش نیز نباید تماس جنسی داشته باشد. سطح آلت تناسلی (penile surface)، ترشحات مجرا (Urethra) ، کانال مقعدی و مایع منی حساس‌ترین مناطق برای نمونه‌برداری HPV در مردان هستند. بنابراین توسط افراد متخصص با استفاده از سواپ های مناسب از این نواحی نمونه گیری می شود، تا مورد بررسی های آزمایشگاهی قرار بگیرد.  در زیر روش انواع نمونه گیری برای تشخیص عفونت hpv  در مردان توضیح داده می شود.

 

1) روش نمونه‌گیری از مجرای آلت تناسلی برای تشخیص HPV

سوآب های نازک از جنس داکرون (Dacron) و مرطوب شده با نرمال سالین به‌اندازه 1.5 سانتی‌متر داخل مجرا برده و 360 درجه چرخانده می‌شود و به یک ظرف حاوی محیط‌های نگهدارنده سیتولوژی، منتقل می‌شود.

نکته: سوآب های پنبه‌ای (cotton swab) به‌هیچ‌وجه در اینجا نباید استفاده شود چرا که تمایل سلول‌ها برای چسبیدن به پرزهای پنبه بسیار زیاد بوده و به‌آسانی در محلول‌های جمع‌آوری سیتولوژی آزاد نمی‌شوند.

 محلول‌های نگهدارنده سیتولوژی همانند آن‌هایی که در پاپ‌اسمیر سرویکس مورداستفاده قرار می‌گیرد.

 

2) روش نمونه‌گیری از مجرای کانال مقعدی جهت تست آنال پاپ‌اسمیر و آنال HPV

یک سوآب داکرون و یا سایتوبراش را به طول 4 الی 5 سانتی‌متر داخل کانال مقعدی می‌کنید. این عمق از واردکردن به داخل کانال مقعدی مهم است که اطمینان پیدا کنیم که نمونه‌برداری هم از سلول‌های استوانه‌ای رکتوم انجام می‌شود و هم از سلول‌های پوششی آنال. می‌توانید سوآب را با آب معمولی و یا آب مقطر مرطوب کرده به‌هیچ‌وجه از مواد لیز کننده نظیر لوبریاکانت ها استفاده نکنید. با کمی فشار و حرکت چرخشی، سوآب را به دیواره کانال آنال بمالید و چندین بار این حرکت چرخشی را ادامه دهید. سپس سوآب را درآورده و وارد یک ظرف حاوی محیط‌های نگهدارنده سیتولوژی کرده و چندین بار در داخل ظرف چرخانده شده و حتی مثل عمل جارو کردن به کف ظرف تماس داده شود تا مطمئن شوید تمام سلول‌ها از سوآب و یا سایتوبراش به داخل مایع منتقل شده باشد.

اگر پزشک درخواست بررسی سیتولوژی کانال مقعد داده باشد باید مستقیم سوآب را به یک اسلاید شیشه‌ای منتقل کرده و سریع با پاتو - فیکس و یا spray-fixed سلول‌ها را بر روی سطح لام قبل از خشک شدن فیکس کنید. معمولاً برای ارزیابی ضایعات آنال باید از آنوسکوپی به همراه بیوپسی آنال و بررسی هیستولوژیک آن استفاده نمود.

 

3) روش نمونه‌برداری از پوست آلت (Penile brushing) برای تشخیص HPV

 باید سلول‌های سطوح پشتی و شکمی آلت تناسلی (penile shaft) به همراه نمونه‌برداری از شیار ختنه گاه و سر آلت باشد (یعنی مناطقی که در تماس مستقیم با دهانه سرویکس هستند). نمونه‌ها باید با استفاده از سوآب هایی پنبه‌ای با سایز استاندارد، مرطوب شده با نرمال سالین که چندین بار روی سطح پوست کشیده می‌شوند برداشته شوند و وارد یک ظرف حاوی محیط‌های نگهدارنده سیتولوژی گردند.

 

4) روش نمونه‌برداری از مایع منی  برای تشخیص HPV

 شرایطی مشابه آزمایش کشت اسپرم را دارد (نمونه مایع منی باید در ظروف استریل به روش خودارضایی تهیه شود). مایع منی بعد از تکمیل مرحله سیالیت در دمای محیط، بدون آنکه سانتریفیوژ شود برای استخراج DNA مورداستفاده قرار می‌گیرد.

 

درمان عفونت HPV در آقایان

در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای عفونت HPV وجود ندارد اما می‌توان با برخی روش‌ها زگیل را برطرف و سرعت پیشرفت آن را کاهش داد. روش‌های دارویی و جراحی، کرایوتراپی (فریز کردن) بسته به‌اندازه، محل و شکل زگیل انجام می‌شود. با توجه به اینکه  ویروس HPV باعث هر نوع سرطانی شود، پزشک ممکن است ترکیبی از درمان‌های جراحی، دارویی و رادیوتراپی را برای وی در نظر بگیرد.

زگیل‌های تناسلی ممکن است در حالت عادی و در روند طبیعی رشد خود از صورتی روشن تا سیاه، تغییر رنگ بدهند که به‌هرحال هرگونه تغییر شکل یا رنگ ضایعات نیز نیاز به بررسی و نمونه‌برداری دارد. از سوی دیگر باید توجه داشت که در روند درمان زگیل تناسلی با کرایوتراپی یا پدوفیلین نیز ممکن است سیاه شدن زگیل تناسلی رخ دهد که نشانه نکروز سلولی و آغاز فرایند بهبودی ضایعات است و نیاز به اقدام خاصی ندارد.

 

References

1.CDC, Center for Disease Control and Prevention

2.WEBMD Medical Reference

3. The Journal of American oncology Association

4. . The Journal of Infectious Disease