زردی(Jaundice) چیست؟

زردی همان بیلی روبین است که در کبد پردازش میشود و ازطریق مدفوع دفع میشود ولی در اوایل زندگی نوزاد این پردازش به علت کبد نابالغ نوزادان و تجزیه سریع گلبول های قرمز دچار اختلال شده و مقدار آن افزایش پیدا کرده وباعث زردی نوزاد می شود. نوزادان مبتلا به زردی در 24 ساعت اول زندگی باید سطوح بیلی روبین را بطور فوری، از طریق آزمایش پوست یا آزمایش خون اندازه گیری کنند، و اگر سطح بیلی روبین توتال بالاتر از 5گرم در دسی لیتر باشد نوزادان نیاز به درمان خواهند داشت. زردی یا یرقان به دو صورت یرقان فیزیولوژیک و یا پاتولوژیک تقسیم می شود.

یرقان فیزیولوژیک: معمولا از روز دوم زندگی شروع و در روزهای چهارم و پنجم به حداکثر مقدار خود می رسد سپس به تدریج کاهش می یابدو به طور کلی کمتر از هفت روز طول می کشد میزان بیلی روبین کمتر از 12 میلی گرم در صد میلی لیترخون در نوزادان با سن جنینی طبیعی وکمتر از 14 میلی گرم در صد میلی لیتر خون در نوزادان نارس می باشد.

یرقان پاتولوژیک: در صورتی که مقدار بیلی روبین از مقادیر یاد شده برای نوزادان طبیعی و نارس تجاوز کند.

شیوع زردی در نوزادان چقدر است ؟

60 درصد نوزادان رسیده، روز دوم یا روز سوم پس از تولد دچار زردی می شوند که پس از یک هفته زردی آنها ناپدید می شود. در 80 درصد نوزادان نارس نیز که دچار زردی شده اند پس از تولد علائم از بین می روند.

علائم بیماری زردی چیست؟

زرد شدن در ناحیه سفید چشم وصورت

• تب بالا

• تشنج

• گریه بلند و بی قراری نوزاد

• خواب آلودگی زیاد نوزاد

• قوس عقب گردن و بدن

 

چه چیز هایی باعث زردی نوزادان می شود؟

• اختلاف و ناسازگاری گروه‌ خونی مادر و نوزاد: اگر مادری RH منفی و جنین  RHمثبت باشد (برای پیشگیری از چنین مشکلی باید در هفته بیست و هشتم حاملگی و یا در طی ۷۲ ساعت بعد از زایمان به نوزاد آنتی دی ایمونوگلوبولین اختصاصی تزریق گردد تا چنین ماده‌ای که موجب تخریب گلبول‌های قرمز خون نوزاد می‌شود، به وجود نیاید.)

• عفونت‌های خونی نوزاد ( (sepsis)

• زایمان به روش سزارین مخصوصاً به روش بی حسی نخاعی

• نقص کبد

• انسداد مجاری صفراوی

• عفونت های ویروسی وباکتریایی

• کمبود آنزیم‌هایی مانند آنزیم G6PD

• ناهنجاری‌های که کودک ممکن است به آن مبتلا باشد مثل (کم کاری غده تیروئید)

• خونریزی های داخلی

• نوزادان نارس قبل ازهفته سی و هشتم بارداری

• تغذیه ناکافی نوزاد با شیرمادر(کم آبی یا کمبود کالری در نوزادان)

• خواب آلودگی بیش از حد

• مصرف داروهای شیمیایی یا غذاهای نامناسب در دوران بارداری

• اختلالات ژنتیکی

• کبودی قابل توجه در هنگام تولد

 

علل تشدید زردی نوزادان

• کمبود آب بدن

• تغذیه نشدن نوزاد بلافاصله بعد از تولد

• ، مصرف بیش از حد ویتامین K و اکسی توسین برای پیشرفت زایمان

• دادن دارو‌های گیاهی(ترنجبین و خاکشیر) و داروهای شیمیایی به نوزاد

• تاخیر در دفع مکونیوم

 

عوارض زردی نوزادان

• کاهش شنوایی

• فلج مغزی

• کندذهنی

• اختلال در تعادل حرکتی

• ناهنجاری های اندام و بیش فعالی

• رشد نادرست مینای دندان

• نگاه کردن به سمت بالا

 

برای تشخیص زردی باید چه کنیم؟

• معاینه بدنی: به آرامی روی پیشانی یا بینی کودک خود فشار دهید. اگر در جایی که فشرده اید ، پوست زرد به نظر می رسد، احتمالاً کودک شما زردی خفیفی دارد. اگر کودک شما زردی ندارد، باید رنگ پوست برای لحظه ای کم رنگتر از رنگ طبیعی خود به نظر برسد. کودک را در شرایط روشنایی مناسب و ترجیحا در نور طبیعی روز معاینه کنید

• آزمایش بیلی روبین از نمونه خون

• آزمایش پوستی با دستگاهی به نام بیلی روبینومتر از طریق پوست، که بازتاب یک نور ویژه را از طریق پوست اندازه گیری می کند.

چگونه می توان زردی را درمان کرد؟

• نور درمانی(فوتوتراپی): رایج ترین درمان در این وضعیت گذاشتن نوزاد زیرچراغهای مخصوص می باشدکه فتوتراپی نامیده میشود. نور درمانی شکل و ساختار مولکولهای بیلی روبین را تغییر می دهد به گونه ای که می توانند در ادرار و مدفوع دفع شوند.

• دادن آغوز به نوزاد چون به دفع مدفوع اولیه نوزاد کمک میکند و زردی او را کاهش می دهد.

• تغذیه مکرر (بین 8 تا 12 بار در روز) به نوزادان

• عدم مصرف هر نوع مایعات دیگر مثل آب و آب قند

• تعویض خون راه آخر جهت کاهش شدید بیلی روبین استفاده می شود.

 

لازم به ذکر است، تصمیم گیری برای درمان به سن نوزاد، میزان بیلی روبین و وزن نوزاد بستگی دارد.

آنچه والدین باید توجه داشته باشند این است که زردی بیماری بالقوه خطرناکی است که با مراجعه و درمان به موقع قابل درمان است عدم مراجعه وسهل انگاری در شروع درمان عوارض جدی و خطرناکی ایجاد می کند که قابل برگشت و درمان نیست.

منابع:

https://bit.ly/2IS0OUQ

https://bit.ly/31et4Yb